D Vitamini İle Yüksek Tansiyon Önlenebilir mi?

Cevap belki – kanıt tam olarak net değil. D vitamininin kan basıncı ve kalp sağlığındaki rolü, en azından 1980’lerin ortalarından beri önemli araştırma konusu olsa da, araştırma çalışmalarının sonuçlarının yorumlanması zordur. Hem kan damarlarının hem de kalbin çok sayıda D vitamini reseptörüne sahip olduğu bilinirken, D vitamininin bu sorunları düzenlemede işlevsiz olması düşünülemez. Bu reseptörlerin ne yaptığını anlamak hala zor olmakta. D vitamininin etkisi üzerine yapılan çalışmalar bazen birbiriyle çelişiyor gibi görünmekte ve bazen doğru bir şekilde yorumlanamayan veriler ortaya çıkarmaktadır.₍₃₎

Bir çalışmada, yüksek tansiyonu olan yaşlı yetişkinlere D vitamini uygulandığında, hem sistolik kan basıncının hem de diyastolik kan basıncının düştüğü görüldü. Aynı çalışma, hem D vitamini hem de kalsiyumun birlikte verilmesinin hem sistolik hem de diyastolik kan basıncında daha da büyük düşüşlere neden olduğunu bulundu. Bu veriler, D vitamini ve kalsiyumun bir şekilde kan basıncında bir azalmaya neden olmak için birlikte çalıştığını ve yüksek kalsiyum seviyelerinin, D vitamininin kan basıncını düşürme etkisini arttırdığını göstermektedir. Ancak çalışma katılımcıları daha dikkatli incelendiğinde,  sadece başlangıçta nispeten yüksek kalsiyum seviyelerine sahip insanlarda işe yaradığını bulunmuştur. Başlangıçta kalsiyum seviyeleri düşük olan kişilerde ne D vitamini ne de D vitamini ve kalsiyum kan basıncını düşürmede çok etkili değildi.

Bu bulgular, yüksek kalsiyum seviyelerinin bir şekilde yüksek tansiyon dahil kardiyovasküler problemler geliştirme riskiyle bağlantılı olduğunu gösteren daha sonraki bir çalışma ile daha da kafa karıştırıcı hale getirildi. Bu çalışma orta büyüklükte bir hasta grubunu inceledi ve kalsiyum seviyelerinin, glikoz seviyelerinin ve kolesterol seviyelerinin hep birlikte yükseldiğini buldu. Yani, önemli bir kardiyovasküler risk faktörü olan yüksek kolesterolü olan insanlar da yüksek kalsiyum seviyelerine sahip görünüyordu. Aynı çalışma ayrıca yüksek kalsiyum ve yüksek tansiyon arasında bir bağlantı olduğunu gösterdi. Kalsiyum seviyeleri yükseldikçe kan basıncı da yükselme eğilimi gösterdi.

Bu iki çalışmayı birlikte düşünmek, D vitamini tablosunun neden hala belirsiz olduğuna dair iyi bir örnek. Yüksek kalsiyum seviyeleri yüksek tansiyon ile ilişkiliyse , neden yüksek tansiyonu olan bazı kişilere kalsiyum (artı D vitamini) vermek kan basıncının düşmesine neden olur?

Son zamanlarda, araştırmacılar bu şaşırtıcı sorulara bazı cevapları bir araya getirebildiler. D vitamini ile ilgili birçok çalışmada bulunan görünüşte çelişkili veriler, böbrek fonksiyonunun değişmesinin bir sonucu olabilir.₍₄₎ Önemli bir çalışma, D vitamini etkisinin böbrek fonksiyonuna ve renin-anjiyotensin sisteminin etkisine bağlı olarak değiştiğini gösterdi . Yüksek tansiyonu olan kişilerde böbrek fonksiyonları değişebileceğinden ve hatalı çalışan bir renin-anjiyotensin sistemine sahip olma olasılığı daha yüksek olduğundan, önceki araştırmalar aslında hiç çelişkili olmayabilir.

D vitamininin kan basıncının düzenlenmesinde bir rol oynadığı ve düşük D vitamini seviyelerine sahip kişilerin kardiyovasküler problemler geliştirme olasılığının daha yüksek olduğu açık olsa da, bu karmaşık ilişkilere net cevaplar bulmak için daha çok çalışmaya gerek vardır.